Over de Nationale Coalitie Duurzame Digitalisering (NCDD)

Digitalisering biedt de Nederlandse economie en maatschappij veel kansen, maar heeft ook impact op het milieu en klimaat. Het digitaal systeem stoot emissies uit, verbruikt elektriciteit en voor hardware en andere fysieke componenten zijn grondstoffen nodig. Tegelijkertijd kan digitalisering ook bijdragen aan het inperken van haar eigen energiegebruik, milieu-impact én aan verduurzamingsopgaven in andere sectoren. Er gebeurt al veel in het digitaal systeem zelf en IT-eindgebruikers nemen initiatief. Ook is de urgentie om het energiesysteem aan te pakken groter dan ooit en biedt dit een grote kans om zowel de kansen met digitalisering als de uitdagingen in relatie tot deze sector aan te pakken. Daarnaast zijn we er niet met alleen deze benadering. Er zijn randvoorwaarden in Nederland die nodig moeten worden aangepakt. Vanuit een systemische blik zien wij dat er behoefte en noodzaak is deze transformatie in fasen te begeleiden, met een aantal sleutelprocessen, rollen van stakeholders en acties op de korte, middellange en lange termijn die georkestreerd moeten worden, maar waar nog geen landelijke coördinatie en afstemming op plaatsvindt.

Ambitie, focus en rol NCDD

Als digitaal koploper met duurzame ambities en een goed ontwikkeld R&D ecosysteem, past het Nederland om toonaangevend te zijn in de ontwikkeling van innovaties en oplossingen in een duurzaam digitaal systeem. Als wij niet verduurzamen, zal dat ten koste gaan van economische groei en dragen we onvoldoende bij aan het verminderen van de impact op het milieu, zoals beoogd in de Sustainable Development Goals, het Nederlands Klimaatakkoord en de duurzaamheids-doelstelling van ‘Europa’s digitale decennium: doelstellingen voor 2030’ (Europese Commissie, 2023). Om voldoende tractie en focus te hebben, kiezen we ervoor om in eerste instantie ons te richten op verduurzaming van het digitaal systeem en op bevordering van de relatie en integratie van het energiesysteem en het digitale systeem. Daarnaast werken we aan noodzakelijke rondvoorwaarden zoals awareness, consistente en duidelijke wet- en regelgeving en skills op het snijvlak van duurzaamheid en digitalisering.

Inrichting van de NCDD

Organen in de coalitie

De coalitie is een pre-competitieve, functionele samenwerking met meerdere organen, te weten het programmabureau, het coalitieberaad en de strategieraad. Het programmabureau heeft een centrale rol in de regievoering over het jaarprogramma en is voor partners het aanspreekpunt. Het programmabureau beslist in overleg met de voorzitter over toetreding van nieuwe deelnemers. Bij het coalitieberaad, vergelijkbaar met een ALV, wordt eens per kwartaal met alle betalende deelnemers resultaten, doelstellingen en toekomstige strategie besproken en geëvalueerd. De strategieraad is een adviserend gremium naar coalitieberaad en het programmabureau en heeft tot taak het input geven op de strategie en het beleid van de NCDD en het adviseren van het programmabureau op basis van hun kwartaalrapportages. Zij houden de verbinding op peil met wetenschap, bedrijfsleven, overheden en maatschappelijke groepering en brengen input van voorgenoemde partijen in bij het programmabureau.

Programmalijnen en werkgroepen binnen de coalitie

Om duurzame digitalisering te realiseren en de kansen van digitalisering voor verduurzaming te benutten zijn vier programmalijnen geïdentificeerd: het digitale systeem, de IT-eindgebruiker, randvoorwaarden en de energietransitie en de relatie tussen het energiesysteem en het digitale systeem. Binnen deze programmalijnen zijn meerdere werkgroepen actief die werken aan concrete projecten.